ट्रम्पले सामूहिक रक्षा प्रतिज्ञालाई कमजोर नपारेको नाटो प्रमुखको भनाई

ब्रसेल्स । नाटो प्रमुख मार्क रुटले अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले गठबन्धनको धारा पाँचको सामूहिक रक्षा प्रतिज्ञालाई अवमूल्यन नगरेको र युरोपमा अमेरिकी परम्परागत उपस्थिति रहने बताएका छन् ।

“धारा पाँच, उहाँले कमजोर पार्नुभएको छैन । उहाँले नाटोप्रति प्रतिबद्धता जनाउनुभएको छ, उहाँले धारा पाँचप्रति प्रतिबद्धता जनाउनुभएको छ”, रुटले एएफपीसँगको अन्तर्वार्तामा भनेका छन् ।

ट्रम्पले सहयोगीहरूलाई उनीहरूको सैन्य बजेट बढाउन दबाब दिँदै उनीहरूलाई रक्षामा पर्याप्त खर्च गरिरहेका छन् भन्ने उनको विचारमा मात्र रक्षा गर्ने धम्की दिएर उनीहरूलाई तर्साएका छन् ।

उनको प्रशासनले चीनजस्ता अन्य खतराहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्न युरोपबाट सेना सार्न सक्ने सम्भावना पनि बढाएको छ ।

“एजेन्डा अमेरिका नाटो छोड्ने वा युरोप छोड्ने होइन, अमेरिका यहाँ छ । उनीहरू एसियातर्फ बढी झुक्नेछन्, त्यसैले समयसँगै यसको अर्थ उनीहरूले पुनः सन्तुलन गर्नुपर्छ भन्ने हुनसक्छ”, रुटले भने, “तर अहिले र आगामी दिनमा युरोपमा संयुक्त राज्य अमेरिकाको आणविक र पारम्परिक उपस्थिति रहनेछ ।”
युरोपेली देशहरूले यदि ट्रम्पले महादेशबाट सेना फिर्ता गर्ने योजना बनाउनुभयो भने रूसविरूद्धको अगाडिको खाडल नछोड्न उनीहरूसँग समन्वय गर्नुपर्छ भनेका छन् ।

“म अनुमान गर्छु र अपेक्षा गर्छु कि त्यो कुनै आश्चर्य नहुने भावनामा गरिनेछ”, रुटले भने ।
नाटो प्रमुखले अस्थिर अमेरिकी नेताको आलोचना गर्न आफूले अस्वीकार गरेको बचाव गर्दै खर्च बढाउने र युक्रेनमा युद्ध अन्त्य गर्ने प्रयासमा ट्रम्पसँग ‘आँखामा आँखा मिलाएको’ मा जोड दिए ।

“म केन्द्रित भएका मुद्दाहरूको हकमा, र त्यो युक्रेन हो, त्यो नाटो क्षेत्र हो, हामी वास्तवमै एउटै पृष्ठमा छौँ”, उनले भने ।

रुट सहयोगी विदेशमन्त्रीहरूको बैठकपछि बोल्दै थिए, जहाँ अमेरिकी विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले उनीहरूलाई रक्षामा कुल गार्हस्थ्य उत्पादन (जिडिपी) को पाँच प्रतिशत खर्च गर्ने ‘यथार्थवादी मार्ग’ मा सहमत हुन माग गरेका थिए ।

त्यो आँकडा अधिकांश सहयोगीहरूको पहुँचभन्दा बाहिर देखिन्छ र संयुक्त राज्य अमेरिकाले हाल खर्च गरेको भन्दा पनि धेरै माथि छ ।

रुटले अब गठबन्धनले जुनमा हेगमा शिखर सम्मेलनका लागि नयाँ खर्च लक्ष्य तय गर्दा आवश्यक सैन्य आवश्यकताहरू अध्ययन गर्ने ‘सामग्री–सञ्चालित प्रक्रिया’ सुरु गर्ने बताए ।

“मलाई लाग्छ अब तपाईँले एउटा सङ्ख्यामा पुग्न आवश्यक छ, सम्भावित रूपमा, यो कठिन अर्बौं वा प्रतिशतमा होस्, तर त्यसपछि सँगै एउटा मार्ग पनि होस्”, उनले भने ।

वासिङ्टनले युक्रेनमा युद्ध अन्त्य गर्न मस्कोमा पुगेको कारण नाटोको नम्बर एक प्रतिद्वन्द्वी रुसको नजिक आउन सक्ने डर युरोपमा फैलिएको छ ।

मस्को युरोपका लागि मात्र नभई सबै नाटोका लागि मुख्य खतरा रहेकामा रुटले जोड दिए । “हो, हामीले सहमति जनाए अनुसार पूरै गठबन्धनका लागि”, उनले भने ।

उनले चीनलाई ‘खतरा’ का रूपमा हेरेको पनि बताए । गठबन्धन भित्र सम्भावित विवादास्पद यो दृष्टिकोणले अझै पनि बेइजिङलाई प्रत्यक्ष खतराका रूपमा लेबल गर्न अस्वीकार गर्छ ।

“यदि तपाईंले मलाई व्यक्तिगत रूपमा सोध्नुभयो भने म भन्छु त्यहाँ पनि खतरा छ । मलाई थाहा छ नाटोको भाषा अलि बढी सावधान छ”, रुटले भने, “तर चीन, उनीहरूले सेनामा गरिरहेको अथाह लगानीका साथ, अमेरिकासँग भन्दा बढी नौसेना जहाजहरू, एक हजार आणविक हतियारहरू… हो, यो साँच्चै बढ्दो छ ।”