मलाई त अर्को चुनावको पो खुल्दुली लागिसक्यो

नारायण गाउँले ।

मैले आजसम्म देउबाको भिजन र विचार बोकेको कुनै लेख पढेको छैन । अस्पष्ट बोली र शारीरिक दुर्बलता अलग पाटो भयो तर कुनै पनि भाषणमा एक चिम्टी विद्वत्ता, तार्किकता र देश बनाउने रोडम्याप सुनेको छैन । हो, अन्य समकालीन नेता जस्तै उनी अर्को नेतालाई तुच्छ शब्दमा गाली गर्दैनन्, जी जोडेर बोल्छन् र तँ भन्दैनन् । दशमा एक अङ्क यसले आउला तर बाँकी ९ अङ्क ?

यत्रो विशाल चुनाबमा उनको भाषण सुनेर कति मत कांग्रेस या गठबन्धनमा खसे होलान् ? एउटा पनि नयाँ मत उनको भाषणले तानेजस्तो लाग्दैन । न उनको ‘बड़ी ल्याङ्बेज’ नै उत्साह भर्ने खालको छ । बोल्न नसके पनि सुन्न सक्ने धैर्य त होस् न भन्ने लाग्छ, त्यो पनि उनमा छैन । उनी सामान्य प्रश्नमैं पनि झोक्किन्छन् । उनले राजनैतिक जीवनमा स्वच्छ छवि कायम गरेका छन् भन्ने त झन् छँदै छैन । न अवसर नपाएकाले एकपल्ट हेरौँ भन्ने अवस्था छ । सार्वजनिक कार्यक्रममा ढङ्गसँग शिष्टतापूर्वक एकछिन बस्न सक्ने स्वास्थ्य र व्यक्तित्व पनि छैन ।
एउटा वडा अध्यक्ष पनि मलाई त्यसभन्दा राम्रो व्यक्ति छानिए हुन्थ्यो भन्ने लाग्छ । तीन करोड़ जनसङ्ख्यामा उनलाई नै प्रधानमन्त्री बनाउन भोट माग्नु र दिनुको औचित्य कसैसँग थिएन ।

अर्का दाबेदार ओलीलाई त कम्तिमा यो चुनाबमा फेरि प्रधानमन्त्रीको रूपमा भोट माग्ने र दिने औचित्य रत्तीभर थिएन । उनकै बहुमतमा देशको राजनीति सबैभन्दा अस्थिर, भ्रष्ट र दिशाहीन बनेको हो । उनकै नेतृत्वमा संसद सबैभन्दा पङ्गू बनेको मात्रै नभई अख्तियार, अदालतदेखि राष्ट्रपति कार्यालयसम्म सबै विवादित बने । काम गर्ने आशामा जनताले दिएको बहुमत उनले व्यक्तिगत महत्त्वाकाङ्क्षा र ईगोको तुष्टिका लागि प्रयोग नगरेको भए अहिले घण्टी बजाएको अनुमान गरिएका जनताले नेकपा भन्ने दललाई नै भोट दिने थिए ।

तुक मिलाएर भाषण गर्न र प्रश्नहरूको ओठे जबाफ दिन उनी सक्षम होलान् । इतिहासका केही पात्र, प्रसङ्ग र सामान्य ज्ञानका विषय उनलाई अरू नेताभन्दा बढ़ी ज्ञान होला तर एउटा नेताका रूपमा नभई नहुने विनयशीलता, जिम्मेदारीपन र राजनैतिक इमान् उनमा कत्ति पनि छैन । पछिल्ला तीन-चार वर्षका उनका भाषण दोहोऱ्याएर सुन्नुभो भने त्यहाँ विपक्षीदेखि आफ्नै सहकर्मी नेतालाई होच्याउने, गिद्ध र स्याल जस्ता उपमा दिने, आत्मप्रसंशा गर्ने र आफूबाहेक सारा दोषी रहेको दाबी गर्नेबाहेक थप केही भेटिन्न । उनी अगाडि पनि देशमा भ्रष्टाचार नभएको होइन । तर कारबाही र रोकथाम नभए पनि प्रश्न उठ्दा हामी छानबिन गर्छौं र दोषी देखिए कारबाही हुन्छ भन्नेसम्म सुन्न पाइन्थ्यो । उनले त हाकाहाकी आफै काँध थापेर सफाइ दिने अनौठो र खतरनाक नजीर स्थापित गरे । उनको कार्यकाल पार्टीको झगड़ा, भागबण्डा र एकले अर्कालाई जथाभावी गाली गरेर बित्यो । विघटनका केही महिनामात्रै होइन वर्सैसम्म संसद अवरोध गर्ने र तलबभत्ता बुझ्ने अराष्ट्रिय गतिविधि गरेर फेरि संसदमा पुग्ने औचित्य उनले कसरी स्थापित गर्न सक्थे र ?

कम्तिमा त्यो बेथिति र पाँच वर्ष खेर जानुमा अलिकति गल्तीबोध गरेर अब नदोहोऱ्याउने अठोट गरेको भए पनि अलग हुन्थ्यो । उनमा रत्तीभर आत्मालोचना छैन । भीम रावल या घनश्यामहरूले पार्टीको होइन, उनका निरङ्कुश र गैरसंवैधानिक कदमको विरोध गरेका थिए । तर उनले पार्टी भनेको केपी ओली हो भन्ने भाष्य स्थापित गरे । पार्टीविरोधी भनेर घनश्यामले नपाएको टिकट पार्टीलाई सबैभन्दा बढ़ी दुःख दिने दीपक बोहोराले किन पाए भन्ने प्रश्नको के उत्तर होला ?

रोचक त के छ भने उनलाई मिडियाले तपाईं भनेर नलेखेकोमा उनले पत्रकारसम्मेलन नै गरेर संस्कारको पाठ पढ़ाएका थिए । तर उनी आफै प्रतिस्पर्धीलाई तिमी या उनी भनेर सामान्य आदरसम्म प्रयोग गर्दैनन् । रवि लामिछाने उनका लागि ‘यसो पत्रकारिता गरेर खाने केटो’ मात्रै रह्यो । सार्वजनिक मञ्चमा उनीसम्म नभनी त्यो र ऊ भनेर सम्बोधन गर्ने उनको घमण्ड अचम्मको थियो ।

प्रचण्ड भन्ने त अलग अस्तित्व नभएर घोषित रूपमैं माथिका दुईबीच पेण्डुलमको भूमिकामा थिए । आजभोलिको नयाँ घड़ीमा त्यो नभए पनि चल्छ नै ।

तीन वटा दल दल नभएर प्राइभेट कम्पनी जस्तो भएपछि देशमा ठूलो राजनैतिक भ्याकुम देखिएको थियो । एउटा डरलाग्दो खालीपन ! एउटै धक्कामा त्यो खाली ठाउँ नभरिएला तर सधैँ खाली पनि रहन्न । खाली ठाउँमा राम्रै वस्तु मात्रै भरिन्छ भन्ने त हुँदैन तर खाली रही रहनु दुर्घटनालाई निम्ता दिनुजस्तै हुन्छ । मलाई त अर्को चुनाबको पो खुल्दुली लागिसक्यो !