चीनका राष्ट्रपति सीद्वारा बङ्गलादेशी नेतासँग गहिरो सहकार्यको प्रतिबद्धता

बेइजिङ । ढाकाले भारतसँग चिसिएको सम्बन्धलाई सन्तुलित गर्न नयाँ मित्र खोजिरहेका बेला चीनका राष्ट्रपति सी जिनपिङले शुक्रबार बङ्गलादेशको अन्तरिम सरकार प्रमुख मुहम्मद युनुससँग गहिरो सहकार्यको वचन दिएका छन् ।

विद्यार्थी नेतृत्वको विद्रोहपछि नयाँदिल्ली भागेकी स्वेच्छाचारी पूर्वप्रधानमन्त्री शेख हसिनालाई अपदस्थ गरेपछि युनुसले गत अगस्टमा बङ्गलादेशको कार्यभार सम्हालेका थिए ।

भारत हसिना सरकारको सबैभन्दा ठूलो लाभदायक थियो र उनको पतनले सीमापारिको सम्बन्धलाई तल झारेको छ । यसको परिणति युनुसले भारतको सबैभन्दा ठूलो एसियाली प्रतिद्वन्द्वी चीनको पहिलो राजकीय भ्रमण गर्ने निर्णय गरे ।

सीले शुक्रबार युनुसलाई बेइजिङ ‘द्विपक्षीय सहयोगलाई नयाँ स्तरमा लैजान बङ्गलादेशसँग काम गर्न इच्छुक’ रहेको बताएको चिनियाँ सरकारी प्रसारण संस्था सिसिटिभीले जनाएको छ ।

सिसिटिभीका अनुसार सीले भने, “चीन… पारस्परिक विश्वासको आधारमा बङ्गलादेशका लागि एक राम्रो छिमेकी, राम्रो मित्र र राम्रो साझेदार बन्न दृढ छ ।”

उनले बेइजिङ र ढाकाले मुख्य हितमा ‘एकअर्कालाई दृढतापूर्वक समर्थन’ गर्नुपर्ने र राष्ट्रिय सार्वभौमसत्ता, स्वतन्त्रता र क्षेत्रीय अखण्डताको रक्षा गर्ने जस्ता मुद्दाहरूमा बङ्गलादेशलाई समर्थन गर्ने बताए ।
दुई देशले पूर्वाधार निर्माण, जल संरक्षण र डिजिटल, समुद्री तथा वातावरणीय क्षेत्रमा सहकार्य गर्ने उनको भनाइ थियो ।

यस हप्ता ढाकाले युनुसको चीन भ्रमणले बङ्गलादेशले ‘सन्देश पठाउँदैछ’ भन्ने देखाएको बताएको थियो ।
चौरासी वर्षीय नोबेल पुरस्कार विजेता युनुसले शनिबार चिनियाँ राजधानीमा केही उच्चस्तरीय बैठकहरू गरेपछि घर फर्कने अपेक्षा गरिएको छ ।

बङ्गलादेशी प्रशासनका अनुसार दुवै देशबीच आर्थिक र प्राविधिक सहायता, सांस्कृतिक र खेलकूद सहयोग तथा मिडिया सहकार्यमा सम्झौताहरू हस्ताक्षर हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

रोहिङ्ग्या शरणार्थीको विशाल जनसङ्ख्याका बारेमा पनि छलफल हुने अपेक्षा गरिएको छ । तीमध्ये अधिकांश सन् २०१७ मा छिमेकी म्यानमामा भएको हिंसात्मक सैन्य दमनबाट भागेका थिए ।

चीनले विगतमा उत्पीडित अल्पसङ्ख्यक रोहिङ्ग्याहरूको स्वदेश फिर्तीका लागि मध्यस्थकर्ताका रूपमा काम गरेको छ । यद्यपि म्यानमाले उनीहरूलाई फिर्ता लिन नचाहेका कारण प्रयासहरू रोकिएका छन् ।

– भारतीय तनाव –
युनुसको बेइजिङ भ्रमणसँगै भारतीय र बङ्गलादेशी वरिष्ठ पदाधिकारीहरूबीच धेरै पटक पारस्परिक आरोपहरू निम्त्याएको छ ।

यी तनावले बङ्गलादेशीहरूको भारतमा चिकित्सा पर्यटनको प्रवाहलाई पनि लगभग पूर्ण रूपमा रोकेको छ जहाँ हजारौँले हरेक वर्ष आफ्नो ठूलो छिमेकीको हेरचाह गर्न सीमा पार गर्थे ।

ढाकाका शीर्ष विदेश मन्त्रालय वरिष्ठ अधिकारीले यस हप्ता बेइजिङमा चिनियाँ ‘मैत्री अस्पताल’ स्थापना गर्ने कुरामा छलफल हुने बताएका थिए ।

युनुसको अन्तरिम सरकारसँग सन् २०२६ मध्यसम्ममा हुने नयाँ निर्वाचनअघि लोकतान्त्रिक सुधारहरू लागू गर्ने कठिन कार्य छ ।

अन्तरिम सरकारले हसिनाको सरकार ढाल्ने अशान्तिका क्रममा सयौँ प्रदर्शनकारीको हत्या गरेको मानवता विरुद्धको अपराधको अभियोगमा हसिनालाई प्रत्यर्पण गर्न भारतलाई अनुरोध गरेको छ तर सफल भएको छैन ।

युनुसले सम्बन्ध पुनःस्थापित गर्ने प्रयासमा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग पनि भेट गर्न खोजेका छन् । दुवैलाई अर्को महिना बैंककमा हुने क्षेत्रीय सम्मेलनमा उपस्थित हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

उनको सरकारले अहिलेसम्म कुनै प्रतिक्रिया प्राप्त गरेको छैन । भारतीय विदेशमन्त्री एस जयशङ्करले अनुरोध ‘समीक्षामा रहेको’ बताएका छन् ।