मन पग्लियो भनेर सोझै दूतावासमा चिठी लेख्ने उपसभामुख भएको देशमा कुन पद भरपर्दो होला ?
नारायण गाउँले ।
हाम्रो पासपोर्ट विश्वकै कमजोर हुनुमा हाम्रो गरिबी होइन, राजनीति जिम्मेवार छ । असहाय र राज्यविहीन नेपाली मूलका भुटानी नागरिकहरूलाई हामीले सुरक्षित फर्काउन या देशमैं नागरिकता दिन नसकेपछि कम्तिमा दोस्रो पुस्ताको भविष्य अन्धकार नहोस् भनेर साइनो नै नभएका युरोप र अमेरिकाले मानवता देखाउँदै तिनलाई शरण दिएका थिए । जबकि हाम्रो त रगत, भाषा र भावनादेखि जातीय साइनो सबै थियो । नेपाल रहुन्जेल पनि तिनलाई हामीले पालेका थिएनौं । बाहिरबाट आउने सहयोग हाम्रो कमिशन कटाएर त्यहाँ पुग्थ्यो ।
तर, हामीले त्यस्तो मानवीय सहयोगमा पनि दानवी चरित्र देखायौं । राज्यविहीन भुटानी नागरिकको कोटामा हामीले केही लाख पैसामा र्याल चुहाएर आफ्नै नागरिकलाई बेच्यौं । त्यो बेच्ने काम पनि हामी गरिब भएर या गरिबले गरेको नभई झण्डा हल्लाउँदै सरकारी गाड़ी चढ्ने हाम्रा धनाढ्य मन्त्री र नेताले गरेको हो । गरिबसँग लाखौं रुपियाँ हुने कुरो भएन, न त्यति उच्चस्तरका मान्छेसँग तिनको सम्पर्क हुन्छ । राज्य नै कीर्ते काममा लागेको यो घटनाले हाम्रो मन त कति पोल्यो थाहा भएन, यति धेरै धोका र उपेक्षा हुँदा पनि आफूलाई ’नेपाली’ ठान्ने भुटानी नागरिकको मन भने पक्कै पोल्यो होला । यसभन्दा घटियापन अरू के होला ?
भर्खरै उपसभामुखले आफ्नै लेटरप्याडमा एउटा दूतावासलाई भिसाका लागि चिठी लेखेको खबर बाहिर आयो । सर्वोच्चका न्यायाधीशदेखि अख्तियार प्रमुखसम्म सिफारिश गर्ने देशकै माथिल्लो संवैधानिक परिषदको एउटा सदस्यले झुटो विवरणसहित एउटा दूतावासमा भिसाका लागि पत्र लेख्नु राज्यकै बेइज्जती हो । आफूले नचिनेका र कार्यक्रमसँग सम्बन्ध नै नभएका व्यक्तिलाई ’आफूसँगै कार्यक्रममा सहभागी हुने’ भनेर चिठी लेख्नु पदको दुरुपयोगमात्रै होइन, देशको प्रतिष्ठा र विश्वसनीयताप्रतिको खेलबाड हो । अझ त्यसमा पैसाको खेल पनि मिसिएको गन्ध आउनुलाई के भन्नु ।
हाम्रा सांसद र मन्त्रीले विगतमा रातो पासपोर्टको दुरुपयोग गरेको खबर हाम्रो मस्तिष्कमा नहोला, दूतावासहरूको रेकर्डमा छँदै छ । अझ कुनै देशको कानुन अनुसार भिसाका लागि अयोग्य भएका व्यक्तिलाई भिसा नदिएको भन्दै हाम्रा सांसद र मन्त्री रत्नपार्कमा टेम्पो जलाउन गएका घटना पनि याद होलान् । कति धेरै खेलाड़ी, पत्रकार, कर्मचारी बाहिर लुकेर बसेका घटना पनि घट्दै गरेका वर्तमान हुन् । बेलायतका लागि नेपाली राजदूत नै शरणार्थी बनेर यतै लुकेको इतिहास छ ।
अब एकछिन यस्ता घटनालाई खुला मनले गमेर हेर्नुभो भने हामीलाई कसले पत्याउला र किन पत्याउला ? हाम्रो कागज सही हो या होइन भन्ने बाहिरको एउटा कर्मचारीले कसरी छुट्याउला ? देशको गृहमन्त्री र सचिबले नक्कली कागज बनाएर मान्छे बेच्ने देशमा कस्तो प्रमाणपत्र र चिठी विश्वसनीय होला ? मन पग्लियो भनेर सोझै दूतावासमा चिठी लेख्ने उपसभामुख भएको देशमा कुन पद, कुन थिति र कुन प्रक्रिया भरपर्दो होला ?
हामी विश्वकै गरिब देश होइनौँ, हामीमाथि झन्डै चालीस गरिब देश छन् । न हामी असुरक्षित या ठूलो द्वन्द्वग्रस्त मुलुक हौँ । हामीकहाँ भोकमरीको अवस्था पनि छैन । औसतमा हामी शिक्षित नै छौं । तर पनि हाम्रो पासपोर्ट विश्वकै कमजोरमध्ये एक हुनु दुर्भाग्य नै हो । र त्यो लेख्ने हामी नै हौं ।
एउटा खेलाड़ी लुक्नुले अलिकति असर गर्दो हो, तर देशकै उच्च ओहोदामा बस्नेहरूले यसरी नीचता देखाएपछि त्यसको ड्यामेज दीर्घाकालीन हुन्छ । हामी दयामाया, मानवता, आफ्नो मूलप्रति ममता या विधिप्रति श्रद्धा नभएका स्वार्थी र पैसाका लागि जति तलसम्म पनि गिर्न सक्ने प्राणीका रूपमा चिनिन्छौं, चिनिइरहेछौं !
