‘संस्कृति भनेको माटोको बास्ना हो’



डा. युवराज संग्रौला

पुरातनपन्थ बिस्तारै परिबर्तनबाट विस्थापित हुन्छ । दमनात्मक स्थायित्वले –अंग्रेजीमा रिग्रेसिभ स्ट्याटसको) ले मानिसको बौद्धिक वा सिर्जनात्मक उन्नयनलाई रोक्छ । त्यसैले संस्कृतिमा नयाँपन आउनु पर्छ । तर अरुको संस्कृति प्रत्यारोपण परिवर्तन होइन विनाश हो ।

साम्राज्यवादको मूल प्रवृत्ति व्यापारिक नै हुन्छ, र त्यसले अधिनायकवादको स्थापना गर्छ । त्यस उद्देश्यका लागि त्यसले रैथाने जनतालाई विभाजित गर्छ र उसको संस्कृति थोपर्छ । अफ्रिकामा बेल्जियम राजा लियोपोल्डले कङ्गो कब्जा गर्यो र रबर उत्पादन शुरु गर्यो । मानिसहरुलाई क्याम्पमा राखेर बाँधा मजदूर बनायो ।

तोकिएको कोटा उत्पादन नगर्नेका हात काट्थ्यो । तर मिसिनरीहरु गएर स्कुल र चर्च निर्माण गर्थे । पीडितहरु त्यहाँ गएपछि, यो बर्बरताबाट जोगिन्थे । मिसिनरी भन्थे, भगवानले तिमीलाई जोगाउन यो बनाएको हो । तब मानिस आफ्नो धर्म त्यागेर क्रिस्चियन बन्थे ।

यो संस्कृतिको उन्नयन होइन, विनाश हो । संस्कृति मानिसको नैतिकतामा आधारित एकताको आधारशीला हो । हिजो युरोपियनहरु उपनिवेश बनाएर साम्राज्यवाद लाद्थे । आज डिभी र ग्रीनकार्डबाट । युरोपियन अमेरिकी हुनु सभ्य हुनु हो भन्ने १८ र १९ औं शताब्दीको कथन अहिले पनि यथावत छ । जहाँ जहाँ सभ्य बनाउन युरोपियन गए, त्यहाँ आजपनि गरिबी छ ।

जो जो डिभी र ग्रीनकार्ड लिएर विदेश गए ती आज त्यहाँ गरीब छन् । उनीहरुका सन्तान नेपाली वा मातृभाषा बोल्दैनन् । विदेशी भए । तर उनीहरुलाई रुपान्तरण गर्ने मालिकले उनीहरुलाई आफूजस्तो कहिले पनि ठानेन ।

१६ औं शताब्दीमा प्लान्टेसनलाई लगेका अफ्रिकन अमेरिका बसेको पाँच शताब्दी भयो, उनीहरु अफ्रिकन अमेरिकन छन्, अमेरिकन भएनन् । बर्नी सेन्डर्सको बाबु अमेरिका आएका थिए । बर्नी सेन्डर्स अमेरिकन भए।

मानिसको उन्नयन उसकै माटोमा भयो भने उसले अरुको सम्मान पाउँछ । मलाई नेपालमा बस्न मनलाग्छ, किनभने, शरीरमा माटोको गन्ध आउँछ । यस अर्थमा संस्कृति भनेको माटोको बास्ना हो ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?

प्रतिक्रिया दिनुहोस
आयव्ययको अनुमान घटाइयो, सुरु विनियोजनको ९१ प्रतिशत मात्र खर्च हुने अनुमान

काठमाडौँ। सरकारले चालू आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को बजेटको अर्धवार्षिक समीक्षामार्फत आय व्ययको अनुमान

कांग्रेसले भन्यो-आर्थिक विकासलाई द्रुत गतिमा अगाडि बढाउन अध्यादेश

काठमाडौँ । नेपाली कांग्रेसका प्रवक्ता डा प्रकाशशरण महतले निजी क्षेत्र लगानीको इन्जिन भएको

रविको बचाउदेखि सरकारको कामको कटाक्षसम्म, यस्तो छ संसदमा प्रचण्डको सम्बोधनको पूर्णपाठ

काठमाडौँ । प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले

ओलीलाई प्रचण्डको आग्रहः हामीसँग डराएर हरेक दिन सत्ता हस्तान्तरणको राग गाइरहन पर्दैन

काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले संसदको बहुमतको दुरुपयोग गरेर