‘संस्कृति भनेको माटोको बास्ना हो’



डा. युवराज संग्रौला

पुरातनपन्थ बिस्तारै परिबर्तनबाट विस्थापित हुन्छ । दमनात्मक स्थायित्वले –अंग्रेजीमा रिग्रेसिभ स्ट्याटसको) ले मानिसको बौद्धिक वा सिर्जनात्मक उन्नयनलाई रोक्छ । त्यसैले संस्कृतिमा नयाँपन आउनु पर्छ । तर अरुको संस्कृति प्रत्यारोपण परिवर्तन होइन विनाश हो ।

साम्राज्यवादको मूल प्रवृत्ति व्यापारिक नै हुन्छ, र त्यसले अधिनायकवादको स्थापना गर्छ । त्यस उद्देश्यका लागि त्यसले रैथाने जनतालाई विभाजित गर्छ र उसको संस्कृति थोपर्छ । अफ्रिकामा बेल्जियम राजा लियोपोल्डले कङ्गो कब्जा गर्यो र रबर उत्पादन शुरु गर्यो । मानिसहरुलाई क्याम्पमा राखेर बाँधा मजदूर बनायो ।

तोकिएको कोटा उत्पादन नगर्नेका हात काट्थ्यो । तर मिसिनरीहरु गएर स्कुल र चर्च निर्माण गर्थे । पीडितहरु त्यहाँ गएपछि, यो बर्बरताबाट जोगिन्थे । मिसिनरी भन्थे, भगवानले तिमीलाई जोगाउन यो बनाएको हो । तब मानिस आफ्नो धर्म त्यागेर क्रिस्चियन बन्थे ।

यो संस्कृतिको उन्नयन होइन, विनाश हो । संस्कृति मानिसको नैतिकतामा आधारित एकताको आधारशीला हो । हिजो युरोपियनहरु उपनिवेश बनाएर साम्राज्यवाद लाद्थे । आज डिभी र ग्रीनकार्डबाट । युरोपियन अमेरिकी हुनु सभ्य हुनु हो भन्ने १८ र १९ औं शताब्दीको कथन अहिले पनि यथावत छ । जहाँ जहाँ सभ्य बनाउन युरोपियन गए, त्यहाँ आजपनि गरिबी छ ।

जो जो डिभी र ग्रीनकार्ड लिएर विदेश गए ती आज त्यहाँ गरीब छन् । उनीहरुका सन्तान नेपाली वा मातृभाषा बोल्दैनन् । विदेशी भए । तर उनीहरुलाई रुपान्तरण गर्ने मालिकले उनीहरुलाई आफूजस्तो कहिले पनि ठानेन ।

१६ औं शताब्दीमा प्लान्टेसनलाई लगेका अफ्रिकन अमेरिका बसेको पाँच शताब्दी भयो, उनीहरु अफ्रिकन अमेरिकन छन्, अमेरिकन भएनन् । बर्नी सेन्डर्सको बाबु अमेरिका आएका थिए । बर्नी सेन्डर्स अमेरिकन भए।

मानिसको उन्नयन उसकै माटोमा भयो भने उसले अरुको सम्मान पाउँछ । मलाई नेपालमा बस्न मनलाग्छ, किनभने, शरीरमा माटोको गन्ध आउँछ । यस अर्थमा संस्कृति भनेको माटोको बास्ना हो ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?

प्रतिक्रिया दिनुहोस
लगानी जुटेसँगै मनाङ मर्स्याङ्दी जलविद्युत् आयोजना निर्माण सुरु, एक्जीम बैंकको लगानी

काठमाडौं। मनाङ मर्स्याङ्दी जलविद्युत् कम्पनीद्वारा प्रवर्दित एक सय ३५ मेगावाट क्षमताको अर्धजलाशययुक्त मनाङ

४२ मेगावाटको साञ्जेनको विद्युत् जोडियो राष्ट्रिय प्रणालीमा

काठमाडौं  । चिलिमेको सहायक कम्पनी साञ्जेन जलविद्युत कम्पनी लिमिटेडले निर्माण गरेको साञ्जेन जलविद्युत् आयोजनाको

काठमाडौं महानगरभित्र अधिकांश पसल नियम विपरीत संचालन

काठमाडौं। काठमाडौं महानगरपालिका (कामपा)ले ४९७ पसलको अनुगमन गर्दा २० वटा मात्रै नियमअनुरुप सञ्चालन

प्रधानमन्त्री ओलीसँग अमेरिकी खर्बपति एलन मस्कको भर्चुअल संवाद

काठमाडौँ । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र अमेरिकाका खर्बपति व्यवसायी एलन मस्कबीच भर्चुअल