द हेग । उत्तर एट्लान्टिक सन्धि सङ्गठन (नेटो) का सहयोगी राष्ट्रहरूसँग बुधबार भएको वार्तामा रक्षा खर्च बढाउने विषयमा भएको सम्झौता ‘सबैका लागि ठूलो विजय’ भएको अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बताएका छन् ।
सन् २०३५ सम्ममा सदस्य राष्ट्रले आफ्नो उत्पादनको पाँच प्रतिशत रक्षामा खर्च गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरिएको सम्झौताका लागि अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले प्रशंसा गरेका छन् ।
–विश्वका लागि महत्त्वपूर्ण समाचार–
ट्रम्पले भने, “मलाई लाग्छ, यो सबैका लागि ठूलो विजय हो । हामी चाँडै नै बराबरीमा पुग्नेछौँ र यो हुनैपर्छ।”
उनले भने, “मैले धेरै वर्षदेखि आम्दानीको पाँच प्रतिशतसम्म खर्च बढाउनका लागि सदस्य राष्ट्रहरूलाई आग्रह गर्दै आइरहेको थिएँ केही समयमा पाँच प्रतिशतसम्म जाने उनीहरूबाट प्रतिवद्धता आएको छ । यो धेरै महत्त्वपूर्ण समाचार हुनेछ ।”
बैठकको आयोजना गर्दै नेटोका महासचिव मार्क रुटले राजा विलियम–अलेक्जेन्डरले मङ्गलबार आफ्नो राजदरबारमा आयोजना गरेको रात्रिभोजमा ट्रम्प ‘राम्रो मुड’ मा रहेको र अमेरिकी नेता आफ्ना सहयोगीहरूबाट प्रेरित भएको बताएका थिए ।
राष्ट्रपति ट्रम्पले ट्रुथ सोसल नेटवर्कमा गरेको पोस्टमा उल्लेख छ, “सुन्दर नेदरल्याण्ड्समा दिनको सुरुवात भएको छ । राजा र रानी सुन्दर र शानदार मानिसहरू हुन् । हाम्रो ‘ब्रेकफास्ट मिटिङ’ निकै राम्रो भएको छ ।”
बैठकमा प्रवेश गर्दै नेताहरूले शिखर सम्मेलनको योजनाबद्ध खर्च वृद्धिलाई एउटै लाइनमा उभिएर प्रतिवद्धता जनाउँदै ‘ऐतिहासिक’ घोषणा गरेका थिए ।
अमेरिकी रिपब्लिकन नेता ट्रम्पले लामो समयदेखि युरोपले आफ्नो प्रतिरक्षामा धेरै कम खर्च गरेको गुनासो गर्दै आएका छन् भने नेटोका सहयोगीहरूले रुसबाट बढ्दो खतराको सामना गर्न र ट्रम्पलाई खुशी राख्न पनि यो वृद्धि आवश्यक रहेको बताएका छन् ।
वृद्धि गर्ने सम्झौताबारे बेल्जियमका प्रधानमन्त्री बार्ट डे वेभरले भने, “युरापेली नागरिकको हैसियतले हामीले इतिहासबाट लामो अवरूद्धता समाप्त भएको महसुस गर्नुपर्छ ।”
महाद्वीपले ‘निकै कठिन समयमा’ आफ्नो सुरक्षाको जिम्मेवारी लिन आवश्यक छ, डी वेबरले भने ।
उक्त प्रतिबद्धताले कुल गार्हस्थ्य उत्पादन (जिडिपी) को ३.५ प्रतिशत खर्चलाई शुद्ध रक्षा लागतमा विभाजन गरेको छ– जुन हालको अमेरिकी स्तरभन्दा केही माथि छ र अर्को १.५ प्रतिशत साइबर सुरक्षा र पूर्वाधारजस्ता व्यापक सुरक्षा–सम्बन्धित क्षेत्रहरूमा विभाजन गरिएको छ ।
यो सम्झौता पूरा भएपछि गठबन्धनको आधारभूत जगमा ध्यान केन्द्रित भयो । यसको पारस्परिक प्रतिरक्षा बुँदाले एकमाथि आक्रमण गर्नु भनेको सबैमाथिको आक्रमण भएको बताउँछ ।
नेटो सन्धिको धारा पाँच भनेर चिनिने यो वाचाको वैधतामाथि केही शङ्का व्यक्त गर्दै ट्रम्पले हेग जाने क्रममा पत्रकारहरूलाई भने, “यो तपाईंको परिभाषामा निर्भर गर्दछ। अनुच्छेद पाँचको धेरै परिभाषाहरू छन्।
तर रुटले ट्रम्प र संयुक्त राज्य अमेरिका अझै पनि धारा पाँचप्रति ‘पूर्ण रूपमा प्रतिबद्ध’ रहेको विश्वास व्यक्त गरे । बुधबार रुटसँगको भेटमा सामूहिक प्रतिबद्धताबारे सोधिएको प्रश्नमा ट्रम्पले भने, “हामी उनीहरूसँगै छौँ।”
बेलायतका प्रधानमन्त्री केइर स्टार्मरले वासिङ्टनको अडानबारे स्पष्ट हुनुपर्ने विभिन्न प्रश्नको जवाफ दिएका थिए ।
रुसले युक्रेनमाथि गरेको आक्रमणलाई आधार मानेर राष्ट्रपति ट्रम्पले युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीलाई शिखर सम्मेलनको साइडलाइनमा भेट्ने तयारी गरेका छन् ।
जेलेन्स्कीले विगतका शिखर सम्मेलनहरूमा भन्दा यहाँ कम सक्रियता देखाएका छन् । ट्रम्प र जेलेन्स्कीबीच ‘ओभल अफिस’ मा भएको ’दुःखद’ वार्ताको प्रभावलाई कम गर्ने उद्देश्यले जेलेन्स्किीलाई निस्क्रिय बस्न सहयोगी अन्य राष्ट्रको सुझाव अनुसार उनले सम्मेलनमा युक्रेनजका मुद्दालाई सहयोगी राष्ट्रहरूमार्फत पेश गरेको हुनसक्छ ।
प्रतिक्रिया