विश्वकै ‘गरिब राष्ट्रपति’ उरुग्वेका जोसे मुजिकाको निधन

बीबीसी । ‘पेपे’ भनेर चिनिने उरुग्वेका पूर्व राष्ट्रपति जोसे मुजिकाको ८९ वर्षको उमेरमा निधन भएको छ । सन् २०१० देखि २०१५ सम्म उरुग्वेमा शासन गर्ने पूर्व छापामारलाई उनको विनम्र जीवनशैलीका कारण विश्वको ‘सबैभन्दा गरिब राष्ट्रपति’ भनेर चिनिन्थ्यो ।

वर्तमान राष्ट्रपति यामान्डु ओर्सीले सामाजिक संजाल एक्समा आफ्नो पूर्ववर्तीको मृत्युको घोषणा गर्दै लेखेका छन्, ‘तपाईंले हामीलाई दिनुभएको सबै कुराको लागि र तपाईंका जनताप्रति तपाईंको गहिरो प्रेमको लागि धन्यवाद।’ उनी अन्ननलीको क्यान्सरबाट पीडित थिए ।

राष्ट्रपतिको रूपमा उनले गरेको सरल जीवनशैलीका कारण उनी चर्चित बने । केवल ३४ लाख जनसंख्या भएको उरुग्वेका राष्ट्रपतिको लागि उनको विश्वव्यापी लोकप्रियता असामान्य छ, जहाँ उनको विरासतले केही विवाद पनि उत्पन्न गरेको छ ।

वास्तवमा, धेरैले मुजिकालाई राजनीतिक वर्गभन्दा बाहिरको व्यक्तिको रूपमा हेर्ने झुकाव राख्थे । युवावस्थामा, मुजिका उरुग्वेको परम्परागत राजनीतिक शक्तिहरू मध्ये एक, नेशनल पार्टीका सदस्य थिए, जुन पछि उनको सरकारको केन्द्र–दक्षिणपन्थी विपक्ष बन्यो । सन् १९६० को दशकमा, उनले तुपामारोस राष्ट्रिय मुक्ति आन्दोलन (MLN–T) स्थापना गर्न मद्दत गरे, जुन एक वामपन्थी शहरी छापामार समूह थियो जसले आक्रमण, अपहरण र मृत्युदण्ड दियो, यद्यपि उनले सधैं आफूले कुनै हत्या नगरेको दाबी गर्थे ।

क्युबाली क्रान्ति र अन्तर्राष्ट्रिय समाजवादबाट प्रभावित भएर आन्दोलनले उरुग्वे सरकार विरुद्ध गुप्त प्रतिरोधको अभियान सुरु गर्यो, जुन त्यतिबेला संवैधानिक र लोकतान्त्रिक थियो, यद्यपि वामपन्थीहरूले यसलाई बढ्दो रूपमा अधिनायकवादी भएको आरोप लगाए ।

यस अवधिमा, मुजिकालाई चार पटक पक्राउ गरिएको थियो। ती मध्ये एक अवसरमा, १९७० मा, उनलाई छ पटक गोली हानिएको थियो । तर उनी धन्न बाँचेका थिए ।