व्यापार सम्झौताका लागि ट्रम्पले चीनविरुद्ध प्रतिबन्धलाई रोकेको खुलासा

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पले चीनसँग व्यापार सम्झौताको मध्यतिर रहेकोले सिन्जियाङमा मुस्लिमहरूलाई नियन्त्रणमा राखिएको विषयलाई लिएर चिनियाँ अधिकारीहरूमाथि प्रतिबन्ध नलगाएको बताएका छन् । ट्रम्पले ठूलो सम्झौता हासिल गर्नुको अर्थ आफूले अतिरिक्त प्रतिबन्धहरू नलगाउने भएको एक्सिओस न्यूजलाई बताए । पुनर्शिक्षाका लागि र दण्डित गर्न भन्दै बेइजिङले सिन्जियाङमा करिब १० लाख उइगुर मुस्लिमहरूलाई नियन्त्रणमा राखेको छ । तर उनीहरूप्रति गलत व्यवहार गरिएको कुरा चीनले अस्वीकार गर्दै आएको छ ।

ट्रम्पका एक सहयोगी तथा पूर्वराष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार जोन बोल्टनले आफूद्वारा लिखित नयाँ पुस्तकमा आरोपहरू लगाएपछि यो विषय बाहिर आएको हो । गत वर्ष आयोजित एक शिखर बैठकका क्रममा ट्रम्पले चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिन्पिङलाई सही काम भन्दै देशको पश्चिमी क्षेत्रमा शिविरहरू निर्माणप्रति समर्थन जनाएको बोल्टनले आरोप लगाएका छन् ।

ट्रम्पले शुक्रवार अन्तर्वार्ताका क्रममा भनेका कुरा एक्सिओस समाचार वेबसाइटले आइतवार प्रकाशित गरेको हो । मानव अधिकारलाई लिएर चीनविरुद्ध कदमहरू नचालेको भन्दै ट्रम्प प्रशासनले आलोचना खेप्दै आएको छ । यद्यपि चीनले उइगुर मुस्लिमप्रति गर्दै आएको व्यवहारलाई लिएर कतिपय अमेरिकी सरकारी निकायले खुला रूपमा आलोचना गर्दै आएका छन् ।

विदेश मन्त्रालयले उइगुर मुस्लिमहरूप्रति दुव्र्यवहार गरिएको र उनीहरूलाई यातना दिइएको आरोप लगाउने गरेको छ ।
वाणिज्य मन्त्रालयसँगै विदेश मन्त्रालयले पनि सिन्जियाङ मामिलालाई लिएर केही चिनियाँ अधिकारीहरूमाथि प्रतिबन्ध लगाएको छ । अमेरिकाले थप चारवटा चिनियाँ सञ्चारमाध्यमलाई विदेशी मिसनको हिस्सा घोषणा गरेको छ जुन कदमले वाशिङ्गटन र बेइजिङ्गबीच तनाव बढाउने ठानिएको छ ।

पूर्वी एशियाका लागि वरिष्ठ अमेरिकी कूटनीतिज्ञ डेविड स्टिलवेलले सरकारी स्वामित्वको द पिपुल्स डेली, द ग्लोबल टाइम्स, चाइना सेन्ट्रल टेलिभिजन र द चाइना न्यूज सर्भिस झूटा प्रचारबाजी गर्नका लागि चिनियाँ सरकारको मुखपत्र भएको बताए । द वाल स्ट्रीट जर्नलका तीनजना पत्रकारलाई चीनले देश निकाला गर्ने आदेश दिएपछि गत फेब्रअरी महिनायता दुई देशले जवाफी कदमहरू चाल्दै आएका छन् ।

यसअघि यो वर्षको शुरूतिर अमेरिकाले चिनियाँ समाचार संस्था सिन्हुआसहित पाँचवटा सञ्चारमाध्यमविरुद्ध त्यस्तै कदम चालेको थियो । ती संस्थाका लागि अमेरिकामा कार्यरत चिनियाँ नागरिकको सङ्ख्या कटौती गर्न आदेश दिइएको थियो । यसअघि चीनले संयुक्त राज्य अमेरिकाले शीतयुद्धकालीन मानसिकता बोकेको आरोप लगाएको थियो।